Papież, który był blisko ludzi
Papież Franciszek od początku pontyfikatu stawiał na bliskość z wiernymi. Już po wyborze 13 marca 2013 roku zaskoczył świat skromnością i bezpośredniością – odmówił tradycyjnego papieskiego tronu, wybierając prosty krzyż i skromne przemówienie. Zamiast zamieszkać w Pałacu Apostolskim, wybrał Dom Świętej Marty – wspólnotowy dom gościnny, w którym mógł być bliżej ludzi.
Znany był z telefonów do przypadkowych wiernych, odwiedzin w więzieniach, hospicjach i ośrodkach dla bezdomnych. Regularnie apelował o pomoc dla uchodźców, osób samotnych, ubogich i chorych. W centrum jego nauczania był człowiek, niezależnie od statusu, przeszłości czy pochodzenia. Franciszek przypominał, że Ewangelia to przede wszystkim miłość i miłosierdzie. Dzięki jego postawie wiele osób na nowo otworzyło się na Kościół – nie jako instytucję, lecz jako wspólnotę serc.
Kościół otwarty dla wiernych
Pontyfikat Papieża Franciszka był okresem otwartości na współczesne wyzwania i dialog ze światem. Franciszek nie bał się tematów trudnych i często kontrowersyjnych. Podejmował rozmowy o zmianach klimatycznych, ubóstwie, sprawiedliwości społecznej i migracjach. W maju 2015 roku opublikował głośną encyklikę Laudato si’, w której nawoływał do odpowiedzialności za Ziemię – „nasz wspólny dom”. Wzywał do szacunku wobec każdego stworzenia i walki z degradacją środowiska.
W wielu wypowiedziach podkreślał, że Kościół musi iść z duchem czasu, nie zatracając jednocześnie swojej tożsamości. Franciszek zainicjował również Synod o synodalności – szeroki, wieloletni proces słuchania głosu świeckich w Kościele. Podczas swojego pontyfikatu odwiedził m.in. obozy dla uchodźców, muzułmańskie meczety i synagogi, pokazując, że prawdziwy dialog międzyreligijny jest możliwy i potrzebny.
Zmiany i reformy Papieża Franciszka
Papież Franciszek był również papieżem reform. Już w pierwszych latach pontyfikatu rozpoczął proces zmian w strukturze Watykanu. Powołał Radę Kardynałów doradzającą w sprawach zarządzania Kościołem powszechnym. W 2022 roku opublikował konstytucję apostolską Praedicate Evangelium, która zreorganizowała Kurię Rzymską – m.in. umieszczając Dykasterię ds. Ewangelizacji jako pierwszą w hierarchii, co miało symboliczne znaczenie.
Dążył także do większej przejrzystości finansów Watykanu, wzmacniając nadzór nad działalnością Banku Watykańskiego. Za jego pontyfikatu większą rolę zaczęły odgrywać kobiety – nie tylko w duszpasterstwie, ale i w strukturach administracyjnych. Franciszek wprowadził również zmiany w podejściu do niektórych grup wykluczanych dotąd z życia Kościoła, apelując o duszpasterską wrażliwość i odrzucenie sztywnego osądu. Jego styl zarządzania Kościołem był często nieformalny, oparty na zaufaniu i rozmowie.
Słowa, które zostają
Papież Franciszek zostawił po sobie słowa, które będą cytowane jeszcze przez wiele pokoleń. Jednym z najczęściej przytaczanych zdań było: „Widzę Kościół jak szpital polowy po bitwie” – tym porównaniem wyrażał ideę Kościoła, który najpierw opatruje rany, a dopiero później ocenia. W swoich kazaniach i wypowiedziach apelował o pokój, braterstwo i solidarność.
Podkreślał znaczenie prostoty i codziennego świadectwa. Mówił: „Nie możemy być chrześcijanami z salonu – musimy ubrudzić sobie ręce, jeśli chcemy naśladować Jezusa”. Jego styl – prosty, jasny, obrazowy – trafiał do milionów ludzi na całym świecie. Wprowadził do języka Kościoła nowe akcenty: bliskość, współczucie, gotowość do towarzyszenia. Słowa Franciszka nie były tylko nauczaniem – były zaproszeniem do życia w duchu Ewangelii.
Wdzięczność i pamięć
Odejście Papieża Franciszka to moment głębokiej refleksji i modlitwy dla całej wspólnoty katolickiej. Jego pontyfikat był czasem odważnych zmian, autentycznego świadectwa i powrotu do korzeni chrześcijaństwa – miłości bliźniego. W ciągu ponad 12 lat swojej posługi odwiedził ponad 50 krajów, odbywając pielgrzymki do miejsc dotkniętych wojną, biedą i wykluczeniem.
Spotykał się z seniorami, rodzinami, dziećmi, migrantami – zawsze z przesłaniem nadziei i bliskości. Dziś wierni z całego świata dziękują za jego obecność, styl i przesłanie. Dziedzictwo Papieża Franciszka pozostaje żywe: w encyklikach, homiliach, a przede wszystkim w sercach ludzi, którym pomógł na nowo odkryć sens wiary.